Ze zijn zo mooi. Uitheemse planten. Ofwel soorten die hier in Nederland van nature niet voorkomen. En de gekweekte soorten. Toegegeven. Ook bij mij in de tuin staan er een paar. Bijvoorbeeld de olijfboom en Japanse esdoorn. Maar toch is het beter om de uitheemse soorten uit je tuin te weren en alleen inheemse soorten te planten. In dit stukje leg ik uit waarom.
In het kort
Ik kan dit artikel heel kort houden. Ze zijn namelijk niet goed voor onze insecten en onze inheemse planten. De biodiversiteit gaat met de uitheemse soorten achteruit. Insecten kunnen komen te overlijden van de gekweekte rassen en inheemse planten kunnen worden verdreven. Dat is het snelle antwoord. Hoe dat komt leg ik hieronder nog wel verder uit. Ook heb ik een lijst gemaakt met veel voorkomende uitheemse en gekweekte soorten en welke je dus zelf kan voorkomen of eruit kan spitten. Wil je weten welke plant je nou wel echt goed is voor ons landje om te planten? Kijk dan eens in het volgende artikel: Inheemse planten voor meer biodiversiteit. Laten we beginnen met de vraag waarom uitheemse soorten nou zo slecht zijn voor onze eigen natuur.
Zoals het moet
Elke plant in de natuur wil zich voortplanten. Dit doen ze door middel van stuifmeel of door middel van uitlopers. Denk bijvoorbeeld aan de aardbei of wingerd. De insecten worden veelal gelokt door de kleuren en geuren die de plant verspreid en verzamelen nectar uit de bloem. Tijdens dit proces gaat de insect van bloem, naar bloem en verspreid zo het stuifmeel van de ene plant naar de stamper van de ander. Daarna ontstaan er zaden welke de plant weer verspreid. In onze natuur loopt dit proces bij de inheemse soorten allemaal op rolletjes. Maar wanneer er uitheemse en gekweekte soorten tussen komen te staan ontstaan er verschillende problemen.
Mooi is soms wel lelijk
De gekweekte soorten zijn door ons mensen gemaakt met als doel zo’n mooi mogelijke plant te maken. Veelal worden deze planten gekweekt met grotere bloemen en veel kleuren. De gekweekte soorten lijken soms totaal niet meer op het wilde plantje waar mee begonnen is. Denk bijvoorbeeld aan de tulp. De wilde tulp die in ons land voorkomt is de bostulp. Deze heeft meer weg van de bekende Narcis. Hij groeit niet met de bladeren recht omhoog tot een kokertje.
Je hebt misschien wel eens bijen of hommels bij de gekweekte tulpen gezien. Toch is dit niet goed. Bij veel gekweekte soorten is het voortplantingsmechanisme totaal verstoord. De plant maakt bijvoorbeeld geen nectar meer aan waardoor de bij wel energie gebruikt om de plant binnen te komen en zich te voeden maar hier niks zal vinden. Vervolgens probeert de bij weer te vertrekken maar heeft moeite om eruit te komen. Dat zie je ook terug bij de gekweekte tulpen. Veel bijen en hommels sterven in de plant omdat ze niet genoeg energie meer hebben of het simpelweg onmogelijk is om eruit te komen. En als de plant wel nectar bied ontstaat een volgend probleem.
Lekker smullen?
De bij smult van het nectar van de gekweekte of uitheemse soorten en laat de inheemse soorten liggen. De inheemse plant zal hierdoor dus verdwijnen. Wanneer de bij er wel voor kiest om nog naar de inheemse soorten te gaan kan er stuifmeel van een andere soort aan de bij zitten. Het stuifmeel beland op de stamper van de inheemse soort en plant zich mogelijk voort als kruising. Er ontstaat opnieuw een andere soort in de tuin en verdrijft hiermee de inheemse soorten.
Slechte wortels
Als laatste kan een plant zich voorplanten door middel van uitlopers of wortels. Sommige uitheemse soorten groeien zo snel of maken zulke diepe wortels dat de inheemse soorten geen kans krijgen om te groeien. Dit zie je veelal bij soorten als de Japanse duizendknoop.
Dus wat wil je niet in je tuin? Daarvoor heb ik een klein lijstje gemaakt van uitheemse en gekweekte maar veel geplante soorten:
– Hortensia
– Tulpen (Alleen de bostulp is inheems en lijkt meer op een narcis)
– Olijfboom
– Vijg
– Viooltjes (een paar zijn inheems. Maarts viooltje, driekleurig viooltje, gewoon viooltje, akkerviooltje. De bloemetjes zijn klein in vergelijking met de gekweekte soorten)
– Narcissen (Alleen de wilde narcis is inheems en inmiddels vrij zeldzaam)
– Vlinderstruik
– Buxus
– Laurierkers
– Sneeuwbes
– Koraalbes
– Campanula portenschlagiana
– Japanse esdoorn
Had jij nou wat aan deze informatie? Of denk je, ik ken nog wel een soort die echt in het lijstje moet? Plaats dan een berichtje hieronder.
