Help de insecten, help biodiversiteit groeien

Wil jij graag de bijen, vlinders, egels, vogels, planten en nog veel meer een handje helpen? Lees dan snel verder en vind handige tips en links om de natuur te steunen.

Het is crisis. Voedsel is duur, oorlog breekt uit, er heerst een groot huizentekort. Ook voor onze wilde vrienden. Wist je bijvoorbeeld dat de egel in de afgelopen 10 jaar met maar liefst de helft is achteruit gegaan? En dat insecten wereldwijd met een kwart zijn afgenomen in de afgelopen 30 jaar? Insecten in Nederland zijn zelfs nog harder achteruit gegaan. Natuurlijk kunnen we dan de grote multinationals erop aanspreken (De privejets alleen al is na 3 uurtjes vliegen net zo vervuilend als het gemiddelde van 1 EU bewoner op 1 volledig jaar) maar i.p.v. klagen kunnen we ook zelf die handen uit de mouwen steken. Hoe? Lees snel verder voor mijn lijst tips.

Tip 1: Vervangers voor plastic en restafval
We weten inmiddels allemaal dat plastic meer kwaads dan goeds doet. Er zijn gelukkig veel goede initiatieven maar niet elk bedrijf lijkt een product te maken met echt goede bedoelingen. Namen als Green, Eco en Bio bijvoorbeeld zijn geen officiele keurmerken en mag iedereen zomaar op zijn verpakking plakken. En ook kartonnen bekers, kauwgom, vuurwerk en sigaretten bevatten allemaal plastic. Je ziet door de bomen het bos niet meer. Dus wat zijn dan wel goede vervangers? Hier een aantal van mijn favorieten:

Soapbars van Lush (Na een haarworkshop heb ik rot gezocht naar gezonde producten voor mijzelf en het mileu. Lush is diervriendelijk, mileuvriendelijk en ook super gezond voor jezelf)
Mini pocket asbak (Sigaretten zijn het meest gevonden afval op straat met gemiddeld 10 miljard per jaar! Va supporter van schoon kreeg ik voor het eerst een pocket asbak in handen. Die moet je echt eens proberen. Super handig! )

Siliconen deksels en zakjes. Geen fan van de broodtrommel en toch van de folie en plastic weggooizakjes af? Koop dan 1 malig siliconen deksels en zakjes. Deze kan je gewoon in de afwasmachine doen (of met de hand afwassen). De siliconen deksels zijn ideaal voor het afdichten van blikjes, groenten en fruit. De deksels koop je o.a. bij de Ikea, hema en Bol. De zakjes zijn vooral online te vinden.
Leer composteren, koop: een composttrommel, wormenhotel of een apparaat in de keuken dat compost maakt. (Het principe is eigenlijk doodsimpel. Je moet het alleen even proberen. Kind kan de was doen, echt waar.)

Tip 2: Leeg je mailbox

Wist je dat ook mailtjes vervuilend zijn? Alles wat online staat moet immers ergens opgeslagen worden. Dat gebeurd met zogenoemde servers. Eigenlijk een groot netwerk van computers die 24 uur per dag aan staan. Dat kost natuurlijk energie. 1 mailtje versturen kost zo’n 4 gram co2. Dat lijkt niet veel maar bij 65 e-mails zit je al op een uitstoot van 1 autoritje van 65 kilometer. Alle berichten in je spambox en oude berichten waar je niks meer mee doet zijn dus reuze zonde! Neem dus eens de tijd om even flink die mailbox te legen en houd het daarna bij.

Tip 3: Eet minder dierlijke producten

Ja ik weet het, we worden er al genoeg mee geconfronteerd en zijn die vega praat een beetje zat. Maar geen zorgen, ik leg je niks op. Je mag gelukkig nog steeds alles zelf bepalen. Dierlijke producten vervuilen nou eenmaal onze aarde. Kijk bijvoorbeeld eens naar dit schema:

We hebben gelukkig hele goede vervangers die naar mijn mening soms zelfs lekkerder zijn dan de dierlijke variant. Best het proberen waard dus. Dit zijn mijn favoriete dierlijke vervangers:

Barista Havermelk voor je koffie. Persoonlijk vind ik het zelfs lekkerder dan melk omdat je een licht notige smaak toevoegt aan je koffie. (Was eerst best duur want alleen merken boden dit aan, inmiddels heb je bij de Lidl nu 1 die precies hetzelfde smaakt voor een euro per pak minder!)
Plantaardige kaas van AH. Net als bij de melk heb ik heel lang moeten zoeken naar een lekkere vervanger voor kaas. De meeste smaken gewoon naar plastic, bah. Ik was dan ook stomverbaasd toen ik vegan kaas van de AH op mijn bord kreeg met oud en nieuw. Deze is echt lekker! Ik heb alleen nog de rasp geproefd maar ze hebben ook hele plakken te koop.
Vegan Tonijn Vuna van Garden Gourmet. Ik heb al een aantal vega soorten geprobeerd maar dat was net kattenvoer. Heel vies. Deze ruikt en smaakt exact als tonijn! Te koop in een glazen potje bij de Albert Heijn en Jumbo. Lekker in een salade of op je toast.
De lekkerste vega rookworst van Garden Gourmet. Ja ik ben fan van Garden Gourmet. Ze hebben inmiddels al heel wat rookworsten op de markt maar dit blijft de lekkerste naar mijn mening. Niet te lang koken! Dan verliest hij zijn smaak. Ook de vegetarische spekjes van Garden gourmet vind ik het beste van alle spekjes.
Hello Fresh. Liever gezond vegetarisch leren koken? Neem dan voor korte tijd een Hello fresh abbonnement. Ja het kost wat, maar de recepten bewaar je en is in de long run daardoor goedkoper. Zo maak ik nu al mijn soepen zelf en kook ik vrijwel zonder pakjes. In plaats van kant en klare vervangers gebruik je veel noten, zaden en groenten zoals broccoli en spinazie die veel ijzer bevatten. En hoewel door velen word beweerd dat b12 alleen in dierlijke producten zit, is het toch te vinden in plantaardige producten. Simpelweg in veel mindere mate. B12 is namelijk een ingewikkelde structuur van moleculen. Sommige dieren hebben stoffen in het lichaam die samen met moleculen uit planten b12 kunnen maken. Het makkelijkste om b12 binnen te krijgen is dus nog steeds via supplementen.

Tip 4: Tegels eruit, groen erin.

De dieren hebben natuurlijk net als wij behoefte aan voedsel en een woonplek maar onze tuinen zijn tegenwoordig vooral bezaaid met tegels en uitheemse planten vol met gif van de supermarkten en tuinwinkels. Er is sinds 2021 zelfs een verdubbeling van planten met gif gevonden in 2022. En dan hebben we het niet over 1 soort gif of alleen toegestane soorten. Zelfs al staat er zo’n bij-vriendelijk logo op. Het leven, en daardoor indirect ook wij, gaan erdoor enorm achteruit. Maar wat moet je dan? Ook daarvoor heb ik weer een handige lijst tips:

Suzanne en Liedewij van Sprinklr gaan volledig voor de missie

Bestel Biologisch en inheems bij: Sprinklr, Cruydt-Hoeck en De Bolderik. Eerder plaatste ik al een artikel over verschillende mooie inheemse soorten die goed zijn voor insecten en een artikel waarom uitheems en gekweekt niet goed is voor de biodiversiteit.
Vind Biologische planten bij jouw in de buurt. Liever lokaal kopen? Kijk dan eens op de bio tuinwijzer. Op deze handige map vind je een groot aantal biologische kwekerijen door heel Nederland
Plaats een egelpoortjes en egelhuis. Door al die tegels overal en weinige rovers zijn er ontzettend veel slakken te vinden. Vooral de Segrijnsslak komt nu veel voor. Egels zijn er dol op maar kunnen met al die hekken moeilijk bij je tuin en hebben weinig plekken om te overwinteren.
Laat zoveel mogelijk blad liggen. In het blad zitten ontzettend veel insecten en eitjes van insecten die in het voorjaar uit komen. Daardoor is het ook gelijk een bron van voedsel voor vogels en egels. Leg het blad over je planten en je planten hebben ook nog een hele goede beschermingslaag voor de winter. In het voorjaar kan je het blad niet in de kliko gooien maar composteren. Gebruik dan geen hark! Er zitten vaak ook egels in.
Plaats een vijver. Een vijver vergroot de biodiversiteit van je tuin enorm. Zo leven er kikkers in en vele insecten en drinken vogels, egels en andere dieren er graag van. Woon je in een natuur rijk gebied dan krijg je misschien zelfs bezoek van vossen en dassen!
Gebruik inheemse lieveheersbeestjes tegen luizen. Lieveheersbeestjes zijn de natuurlijke vijanden van luizen. Ook spinnen zijn er dol op. Je kan ze gewoon online bestellen. Maak het zo uitnodigend mogelijk voor lieveheersbeestjes in je tuin. Plaats bijvoorbeeld een Meidoorn, Linde of hazelaar, kruiden als dille, oregano, koriander en tijm, en luzerne, brandnetel, peen, stalkaars en gewone smeerwortel.
Verwijder de onkruid tussen de tegels met een hogedrukspuit, onkruidbrander of borstel. Groene aanslagreiniger en alle zogenoemde bio bestrijders zijn zwaar giftig. Ook azijn is heel slecht voor de natuur. De snelste groene manier is de hogedrukspuit en onkruidbrander. Voor diepe wortels moeten we helaas nog steeds ouderwets scheppen en wieden met de hand.
Gooi de schoffel in de kliko. We hebben het jaren gedaan, maar schoffelen is eigenlijk heel slecht voor het bodemleven en de planten. Je maakt er een hoop mee stuk. De onkruiden die je ermee probeert weg te wieden zijn juist enorm belangrijk voor de biodiversiteit. Zo is de paardebloem 1 van de eerste belangrijke voedselbronnen voor de bij en brandnetels worden door veel soorten rupsen gegeten. Laat dus zoveel mogelijk onkruid staan. Wil je toch de grond netjes. Plaats dan een laag mulch van bladeren of houtsnippers over de grond.

Tip 5: Doneer

Geen tijd om 1 van deze tips door te voeren, maar toch iets betekenen? Doneer dan een kleine bijdrage aan een goed doel dat de biodiversiteit steunt. Bijvoorbeeld: